„Zapalmy Światło Pamięci - 85 rocznica śmierci Premiera II RP”

Studyjny Rekonesans Turystyczny Zagórzany – Kobylanka

 

            W niedzielę 25 września 2016 roku minęła osiemdziesiąta piąta rocznica śmierci Aleksandra hr. Skrzyńskiego - doktora prawa, posła i ambasadora, trzykrotnego ministra spraw zagranicznych wolnej Polski oraz premiera rządu zgody narodowej w latach 1925/26.  Dziś postać zapomniana, a przecież wielka osobowość świata dyplomacji, polityk wyjątkowego wymiaru, wielki syn ziemi gorlickiej, animator jej rozwoju ekonomicznego i kulturowego, spadkobierca zasłużonego rodu.

           

Społeczność szkolna Zagórzan  uhonorowała tę okoliczność w sposób szczególny.
Z inicjatywy mgr Małgorzaty Stępień i mgr Joanny Cieśli powstało szeroko zakrojone przedsięwzięcie edukacyjne, któremu przyświecało: propagowanie wiedzy o wielkich osobistościach Zagórzan, rozwijanie zainteresowań przeszłością własnej miejscowości, upowszechnianie wyjątkowych miejsc wyróżniających się przyrodą oraz dziedzictwem kulturowym Zagórzan i Kobylanki, propagowanie pieszej turystyki historycznej swojego regionu, doskonalenie orientacji w terenie, zacieśnianie więzi międzyszkolnych sąsiadujących miejscowości oraz dzielenie się wiedzą. Dwudniowa impreza odbyła się w dwóch kluczowych dla Skrzyńskich miejscowościach. Zaproszenia  skierowano do   Przedszkola w Zagórzanach,  Gminnego Ośrodka Gminy Gorlice, Nadleśnictwa Gorlice oraz do zaprzyjaźnionego Gimnazjum w Kobylance. Program atrakcyjnej imprezy turystycznej oparty został na kanwie dokonań Wielkiego Syna Ziemi Gorlickiej oraz poszukiwaniu śladów jego obecności kulturowej w regionie.

W poniedziałkowy poranek 26 września przy budynku szkoły sformowała się kolumna, na przedzie której maszerowała grupa przedszkolna pod opieką Moniki Siarkowicz i p. dyrektor Lidii Klimek, następnie uczniowie najmłodszych klas pod opieką wychowawców, starsza młodzież, nauczyciele i rodzice. Patrol policyjny zapewnił bezpieczeństwo na drodze aż do mauzoleum rodu Skrzyńskich. Tutaj odbyły się główne uroczystości rocznicowe. Uczestnicy i zaproszeni goście półkolem otoczyli  piramidę. W obecności pocztu sztandarowego odśpiewany został hymn państwowy. Z okolicznościowym przemówieniem wystąpiła dr Iwona Jamro Dyrektor  Zespołu Szkół w Zagórzanach. Na grobie dyplomaty, ministra i premiera kwiaty złożyły delegacje: Zespołu Szkół, Samorządowego Przedszkola w Zagórzanach, Ośrodka Kultury Gminy Gorlice filia w Zagórzanach, Rady Rodziców oraz młodzież z Gimnazjum w Kobylance z Krystyną Fik i Dorotą Kmiecik. Uczniowie złożyli płonące znicze. Ceremonii towarzyszyli  werbliści z Orkiestry w Dominikowicach. Minutą ciszy uczczono pamięć zmarłego Premiera. Uczennica kl. I Katarzyna Jamro zaprezentowała utwór „Ojczyzna” A. Słonimskiego. Szczególnym akcentem uroczystości była  modlitwa ks. Zdzisława Oćwiei Proboszcz Parafii Św. Wawrzyńca w intencji Ojczyzny. Do pamiątkowego zdjęcia pod mauzoleum stanęli wszyscy uczestnicy. Zgodnie z ideą studyjnego rekonesansu przewodnicy turystyczni z klasy VI SP im. KEN: Gabriela, Adrian i Dorian zwrócili uwagę słuchaczy na tę perełkę architektoniczną Zagórzan. Ileż miejscowości w Małopolsce może się szczycić mianem siedziby rodowej, miejscem urodzin i miejscem wiecznego spoczynku Premiera Rządu? To warto wiedzieć! To wypada wiedzieć!

Następnie pracownicy Nadleśnictwa Gorlice poprowadzili grupę piechurów przez las zagórzański aż do pomnika przyrody. Dąb szypułkowy „Aleksander”, liczy sobie ok. 330 lat i jest okazałym znakiem obecności Skrzyńskich w tym rejonie. Pierwszy dzień studyjnego rekonesansu zakończył się na terenie Cmentarza Wojennego nr 125. Przewodnicy turystyczni z klasy II Gimnazjum im. KEN: Ewa, Martyna, Arkadiusz i Mateusz przybliżyli zgromadzonym nekropolię z okresu wielkiej wojny. Dla wzmocnienia przeżyć młodych turystów w tej scenerii p. Joanna Cieśla, szkolny koordynator działań Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa, przeczytała bardzo wymowne fragmenty pamiętników Tomasza Zuzaka, nauczyciela zmobilizowanego  w 1914 roku. Żołnierz po powrocie z wojennej tułaczki przez wiele lat kierował szkołą w Zagórzanach.

           

Gospodarzem drugiego dnia rekonesansu byli gimnazjaliści z Kobylanki. Z zaproszenia skorzystali uczniowie klasy drugiej i trzeciej w Zagórzanach. Pod opieką M. Stępień i J. Cieśli udali się do bliźniaczo wyglądającego, lecz bogatszego w wystroju  kościoła w Kobylance. Proboszcz sanktuarium Pana Jezusa Ukrzyżowanego ks. Roman Gierek opowiedział młodzieży historię barokowej świątyni oraz kaplicy rodowej ufundowanej przez Adama Skrzyńskiego. Pierwotnie tu złożone były doczesne szczątki Premiera.  Następnie uczniowie przygotowani przez p. Krystynę Fik poprowadzili swoich kolegów na Cmentarz Wojenny nr 100. Specyficzny, bo leżą tu wyłącznie żołnierze armii carskiej.  W pięknej narracji okraszonej poezją i fragmentami pamiętników z epoki nakreślili okoliczności jego powstania. O projektantach, ich intencjach, zabudowie i symbolice wojennych nekropolii opowiadała p. Małgorzata Stępień. Minuta ciszy, zapalone przez uczniów znicze na mogiłach żołnierzy wymownie zakończyły studyjny rekonesans turystyczny.

        

Po raz pierwszy młodzież sąsiadujących szkół uczestniczyła w takiej formie inteligentnej turystyki kulturowej. Poprzez studyjny rekonesans uczestnicy mogą poznać przeszłość, osobiście, intensywnie takie spotkanie przeżyć, a to niesie nadzieję na utrwalenie i ochronę dziedzictwa kulturowego regionu.

 

Małgorzata Stępień
Joanna Cieśla

 

 

Więcej informacji znajduje się na:

gorlice.tv

http://www.halogorlice.info/powiat/item/1940-pamietaja-o-premierze-ii-rp-aleksandrze-skrzynskim

http://www.zszagorzany.ayz.pl/